خاتمي در دانشگاه/
رييس‌جمهوري:

اگر روزي مردم حكومت را نخواستند، حكومت حق ندارد خود را بر مردم تحميل كند
بنده در مقابل هيچ‌كس و هيچ‌چيز عقب‌نشيني نكرده‌ام
دوران من به سر آمد، اما اگر قرار بر طلبكاري باشد، اين من هستم كه طلبكارم

تهران- خبرگزاري كار ايران

رييس‌جمهوري پس از شنيدن سؤالات نمايندگان تشكلهاي دانشجويي و در حالي‌‏كه شعارهاي دانشجويان امكان سخنراني را از وي سلب مي‌‏كرد، گفت: دانشگاه جايگاهي است كه در آن بايد دموكراسي را قبول داشته باشيم، فقط ديكتاتورها هستند كه غيراز خودشان را قبول ندارند، ما بايد با عقايد مختلف يكديگر را تحمل كنيم.

به گزارش خبرنگار" ايلنا" سيدمحمد خاتمي با بيان اينكه اعتقاد دارم و به اين اعتقاد پايبندم كه راهي جز استقرار مردمسالاري براي نجات كشور نيست، گفت: اسلام در صورت حفظ مردمسالاري حفظ مي‌شود و در اسلامي كه من مي‌شناسم، رأي مردم تشريفاتي نيست.
خاتمي با تاكيد بر اينكه همه اركان حكومت بايد متكي به رأي مردم باشند، تصريح كرد: حتي حكومت منسوب به اسلام، اگر مورد توافق مردم نباشد، قابل قبول نيست. اسلامي كه من مي‌شناسم نه تنها با رأي مردم در نظام و حكومت تحقق پيدا مي‌كند كه در بقاي آن هم متكي به رأي مردم است. اگر روزي مردم حكومت را نخواستند، حكومت حق تحميل خود را با زور بر مردم ندارد.
رييس‌‏جمهوري افزود: براي اينكه بتوانيم دين سازگار با مردم‌سالاري داشته باشيم، بايد در دين نوآوري كنيم نه اينكه بدعت بگذاريم؛ نوآوري در دين يعني به گونه‌اي دين را بفهميم و عمل كنيم كه پاسخگوي سؤالها و نيازهاي جامعه امروز ما باشد.
وي تأكيد كرد: با توجه به رشد اجتماعي جامعه، نمي‌توان تحولات امروز بشر را از جمله در مورد زنان ناديده گرفت و آن را متناسب با نظام‌هاي قبيله‌اي ديد.
خاتمي با تاكيد بر اينكه آنچه بايد عوض شود، دين خدا نيست، بلكه بينش و داوري ماست كه بايد عوض شود، گفت: حكومت موفق ديني جز با تغيير پايدار نخواهد بود؛ يكي از عظمت‌هاي امام امت، شجاعت و شفافيت در بيان مواضع نويي بود كه سبب تحولاتي در جامعه ما و در مقابل بينش سنتي، منشأ تحول شد، گرچه با كمال تأسف پس از درگذشت امام، مي‌بينيم كه بازهم بينش‌هاي محافظه‌كارانه بعضا در جامعه‌ي ما حاكم مي‌شود. اين نظر من است كه يك ذره از آن عدول نكرده‌ام و همچنان با كمال افتخار آن را ادامه مي‌دهم.
وي در پاسخ به انتقادات برخي از دانشجويان كه معتقد بودند، خاتمي از شعارهاي خود عقب نشسته است، با طرح اين سوال كه خاتمي از چه چيز و چرا عقب نشسته است؟ گفت: چرا دوستان تصوراتي مي‌كنند و وقتي تصوراتشان درست نمي‌‏شود، مي‌گويند عقب‌نشيني؟ بنده چه شعاري دادم كه از آن عقب‌نشيني كردم؟
خاتمي افزود: اگر هم عقب‌نشيني بوده، بنده در مقابل هيچ‌كس و هيچ‌چيز عقب‌نشيني نكرده‌ام بلكه تنها در مقابل نظامي كه به آن معتقدم، عقب‌نشيني كرده‌ام.
وي در ادامه سخنان خود با بيان اينكه اعتقاد بنده به اصلاحات در درون نظام بوده است و اصلا جمهوري اسلامي را دستاورد بزرگ مردمي‌ترين انقلاب، يعني انقلاب خودمان، مي‌دانم، گفت: به عنوان انساني كه درد جامعه را دارد، حفظ اين نظام را لازم مي‌دانم، چرا كه انقلاب تصميم دلبخواهي اين و آن نيست، يك پروسه و عزم مهم تاريخي است و چيزي نيست كه به خواست بنده بوجود آمده باشد و امروز بنده تصميم بگيرم كه انقلاب نباشد.
خاتمي تصريح كرد: انقلاب اسلامي ايران را مرحله مهم تاريخ عظيم كشور ايران و دفاع از آن را براي دموكراسي، آزادي و نجات از سلطه‌ بيگانگان بر خود فرض مي‌دانم، همچنين انقلاب اسلامي را مردمي‌ترين انقلاب روزگار مي‌دانم كه بدون اتكا به سلاح، با كلام و با رهبري باصلابت و جهت‌گيري مدبرانه و با حضور مردم پيدا شد.
وي از دانشجويان خواست كه احساساتي برخورد نكنند و گفت: امروز همانها كه خواستار آزادي و دموكراسي هستند اگر از اين منشأ دور بيفتند، گرفتار گرگان بزرگي خواهند شد.
رييس‌‏جمهوري با تاكيد بر اينكه درد مزمن ما استبداد ديرپاست و دواي درد مزمن ما مردمسالاري است، گفت: ما خواستار آزادي هستيم و از آن گريزي نيست، ما پيشرفت مي‌خواهيم براي اينكه بمانيم و سربلند باشيم.
در اين حال تعدادي از دانشجويان فرياد زدند؛ رفراندوم، رفراندوم، كه رييس‌‏جمهوري خطاب به آنان گفت: انشا‌‏الله قدرت به شما هم مي‌‏رسد.
خاتمي در ادامه سخنان خود با بيان اينكه ناچاريم آزادي را در جامعه نهادينه كنيم، گفت: معتقدم جمهوري اسلامي در جهت تحقق اين خواست بوجود آمد، حال اگر هم اشكالي وجود دارد، عصباني نشويد، شما جوان هستيد و نمي‌دانيد مسأله چيست، اگر اشكالي وجود دارد در ظرفيتهاي معطل‌مانده قانون اساسي است نه در قانون اساسي.
وي با بيان اينكه نمي‌گويم قانون اساسي وحي منزل است و قابل تغيير نيست، افزود: قانون اساسي هم قابل تغيير است اما آيا ما همه ظرفيت‌‏هاي قانون اساسي را كه مي‌تواند حداقل‌‏هاي نظام دموكراتيك را پديد بياورد، پياده كرده‌ايم تا به فكر تغيير آن باشيم؟
رييس جمهوري تصريح كرد: اشكال را نبايد به قانون اساسي و نظام گرفت، از جمله سازوكارهاي تعبيه ‌شده در قانون اساسي مهار و پاسخگو كردن قدرت در همه‌ اركان آن است كه ما بايد بكوشيم اين اصل قانون اساسي در جامعه پياده شود.
خاتمي خطاب به دانشجويان گفت: شما مي‌گوييد اصلاحات درون قانون اساسي كه استراتژي من بود، چه كرده است؟ الان آقايان معترضان در مقابل رييس‌جمهوري ايستاده‌اند و با كمال آزادي شعار مي‌دهند. در كشورهاي جهان سوم قدرتمندترين قدرتهاي رسمي در برابر مردم و در برابر آزادي حقوق مردم قرار دارند. اگر اصلاحات هيچ نتيجه‌اي نداشت جز اينكه حكومت و دولت منتخب مردم يك دولت زورگو نباشد و در برابر مردم نايستد، همين اندازه كافي بود.
رييس جمهوري افزود: در ايران امروز انتقاد به فلان دستگاه دسته سوم نظامي و قضايي با برخوردهاي شديد مواجه مي‌شود، ولي دولت با آغوش باز از انتقاد استقبال مي‌كند. ما بايد ياد بگيريم، و بگذاريم هزينه‌اش را دولت منتخب بپردازد،‌ نگوييم دولت ضعيف است و برخورد نمي‌كند. دولت از اين جهت خيلي هم قوي است. دولت مي‌توانست مثل خيلي‌هاي ديگر بگيرد و ببندد اما اين كار را نكرد، چون استراتژي‌اش تحمل بود كه مايه دموكراسي است. از هيچ‌كس شكايت نكرده‌ام و هيچ‌كس را تحت پيگرد قرار ندادم، در حاليكه مي‌توانستم.
وي با بيان اينكه اگر ديگران به بهانه‌ تضعيف دولت و اهانت به رييس‌جمهوري قصد تسويه‌حساب با ديگران را داشتند، با آنها برخورد كردم، گفت: ابزار سركوب، حذف و صاحب تاريك‌خانه، در بسياري از كشورهاي پيشرفته -يعني نظام اطلاعاتي و امنيتي- امروز با سعه صدرترين دستگاه نظام ماست.
رييس جمهوري افزود: امروز وزارت اطلاعات شما به جهت تسلط در داخل و خارج بر عواملي كه واقعا امنيت ما را به خطر مي‌اندازند، بسيار قوي‌تر و مؤثرتر از گذشته و آماده‌تر و هوشيارتر براي حفظ منافع ملي است، اما در حيطه منافع خود فقط امنيت حاكمان را در نظر ندارد، بلكه حاكميت مردم را در نظر دارد.
خاتمي تاكيد كرد: امروز، با اعتمادترين و امنيت‌بخش‌‏ترين ارگان نظام شما، نظام امنيتي و اطلاعاتي است؛ اين تحول در تاريخ دويست ساله‌ كشور سابقه نداشته است، اگر هم فعاليت تشكيلات موازي را شاهد هستيم، اشكالي است كه بايد حل شود.
رييس‌جمهوري گفت: حالا هم مي‌گويم راه درست، حركت در درون جمهوري اسلامي است، زيرا مطمئن باشيد آن سوي جمهوري اسلامي نظام دموكراتيك به معناي واقعي كلمه نخواهد بود؛ گول رانده‌شدگان از انقلاب را كه مي‌خواهند براي ما سوغات آزادي و دموكراسي بياورند، نخوريد.
وي با تاكيد بر اينكه راه دموكراسي از مسير جمهوري اسلامي مي‌گذرد، گفت: آنها كه امتحان خود را پس داده‌اند، معلوم است كه با ادعاي دموكراسي‌خواهي‌شان چه كرده‌اند و چقدر صادقند و آنها كه تازه واردند، اگر توانستند خودشان را تحمل كنند، دولت امكانات در اختيارشان مي‌گذارد تا دموكراسي را در مملكت پياده كنند.
خاتمي تصريح كرد: دموكراسي درمان درد ماست، اما بعنوان كسي كه كم و بيش مطالعه و تجربه دارد، به شما اطمينان مي‌دهم مردمسالاري جز از طريق سازگاري با دين در كشور ما قابل تحقق نيست.
وي افزود: آنهايي كه با دين ما مشكل دارند، اولا حرف تازه‌اي نمي‌زنند و دوما حرفهاي سطحي آنها را ديگران نيز زده‌اند و ثالثا بايد بدانند با اين تز كشور را به مسير خطرناكي مي‌اندازند كه آن سويش معلوم نيست.
رييس‌‏جمهوري گفت: اگر همه اصلاح‌طلبان بدون احساسات با شعارهاي آغازين حركت اصلاح‌گري حركت مي‌كردند و با طرح مرتب عبور و مرور، ترافيك را سنگين نمي‌كردند، قطعا امروز وضعي بهتر از اين داشتيم.
خاتمي افزود: نبايد كار به جايي برسد كه در متن جنبش اصلاحات تجربه‌اي كه در سال ‌?? و ‌?? توسط مجاهدين خلق ايجاد شد، تكرار شود و كساني پيدا شوند كه تحت نام دين عليه دين قيام كنند.
وي افزود: بحمدالله دوران من به سر آمد، اما اگر قرار بر طلبكاري باشد، اين من هستم كه طلبكارم.
خاتمي گفت: من طلبكارم اما نه از ملت كه ولي‌نعمت ماست و همه چيز خود را براي استقرار يك نظام مردمي سازگار با دين داده است. امروز هم اگر خطري باشد نه تنها شعاردهندگان بلكه همان مردان و زناني كه دستهايشان در خدمت به جامعه پينه بسته است، به صحنه خواهند آمد، همانگونه كه در جنگ تحميلي به ميدان آمدند، اما به نمايندگي از اين ملت، از برخي جريانات طلبكارم.
وي تصريح كرد: از كج‌انديشان متعصب قدرت‌طلبي كه حركت اصلاحات را ناديده گرفته‌اند، طلبكارم، از كساني كه مطالبات مردم را نديدند و در برابر آن صف‌آرايي كردند و همچنين در برابر مطالبات مردم كه برخاسته از آرمانهاي آنها بود و در دوم خرداد متجلي شد، ايستادند، طلبكارم، زيرا تنگ‌نظرانه ايستادند و سنگ‌اندازي كردند و در مقابل كساني كه در برابر آنچه در مردم ايجاد اميد كرده و وجهه‌ ايران را در جهان اسلام و در دنيا بازيافته بود، ايستادند تا آن را خراب كنند، طلبكارم.
خاتمي افزود: در برابر ملت ايران، متفكران دنياي غرب، نمي‌گويم سياستمداران غرب، و بسياري از كشورها به تعظيم برخاستند. دنياي اسلام با حركتي كه اين ملت و مطالبات تازه‌اي كه مطرح كرد و رأيي كه داد، الگوي مناسبي را در مقابل وابستگان به غرب و در مقابل جنبش طالباني ارائه داد، اما طلبكاري من از آنان است كه در مقابل اين حركت ايستادند و زيانهاي بزرگي را متوجه مردم بزرگوار ما كردند.
رييس جمهوري در ادامه سخنان خود گفت: همانها كه مي‌گفتند اگر اين تفكر بيايد انقلاب شكست مي‌خورد، بعد از پيروزي اين حركت، براي انتقاد از آن مشكلات فراواني آفريدند و با كمال تأسف جمهوري اسلامي را كه جايگاهي والا پيدا كرده بود، به خاطر اين كج‌رويها به جايي رساندند كه با كمال وقاحت از سوي آمريكا محور شرارت معرفي شد و فشارهاي اين‌گونه زيادتر شد؛ من از اينها طلبكارم.
خاتمي افزود: از بعضي‌هاي ديگر هم طلبكارم؛ از بخشي از اصلاح‌طلبان كه تجربه سه بار تكرار شده در مشروطيت بعد از شهريور ‌?? و بعد از انقلاب اسلامي را به خاطر جو زدگي تكرار كردند.( دانشجويان هو مي‌‏كنند)
وي افزود: اين دسته از اصلاح‌‏طلبان همه‌ مطالبات مردم را در بخشي از مطالبات سياسي خلاصه كردند و چنان القا كردند كه حركت اصلاحي هيچ كاري براي مردم نكرده است، و حال كه مي‌خواهيم توضيح بدهيم با هو و جنجال جلو اين توضيح را مي‌گيرند.
خاتمي تصريح كرد: اين عده رفتاري كردند كه زمينه را براي سخت‌گيري نيروهاي متعصب شديدتر كرد و متأسفانه پايگاه خود را در ميان اكثريت متدينين مردم از دست دادند. امروز نيز متأسفانه در اردوگاه اصلاح‌طلبان صداهايي مي‌شنويم كه دشمنان اين ملك و ملت آن را بيان مي‌كنند.
رييس‌جمهوري گفت: به جمهوري اسلامي معتقدم و آن را راه رهايي و دستاورد نيرومندترين، مردمي‌ترين و معنوي‌ترين انقلاب دوران مي‌دانم.
وي با تاكيد بر اينكه جمهوري اسلامي را چه به لحاظ نظري و چه به لحاظ عملي قبول دارد، گفت: جمهوري اسلامي با مواضع مردمسالاري و آزادي و پيشرفت سازگار باشد و نبايد از ياد برد كه در برابر مفهوم جمهوري اسلامي ايراني، عبارت طالباني افغانستان اسلامي هم وجود دارد.
خاتمي با بيان اينكه معتقدم اصلاحات يك پروسه است نه يك پروژه، گفت: اين فرآيند جز با رشد جامعه، حضور مردم و تحول در بينش مردم و حاكمان فراهم نمي‌آيد و ما بايد ظرف جامعه را براي مردمسالاري آماده كنيم اما متأسفانه با توجه به برخي بحثها مي‌بينيم كه با استقرار مردمسالاري فاصله زيادي داريم.
رييس‌‏جمهوري حركت اصلاحات اصيل را فراز بلندي از تاريخ ايران دانست و گفت: گرچه اصلاحات در مواردي با مشكلات و موانع روبرو بوده است، ولي دستاوردهاي بزرگي داشته است و به ياري خداوند همچنان ادامه خواهد داشت.
وي افزود: معتقدم مدعيان اصلاح‌طلبي تا دير نشده بنشينند، به انتقاد از خود بپردازند و ببينند چه به دست آورده‌اند و چه از دست داده‌اند و چرا از دست داده‌اند؟
خاتمي با بيان اينكه انتخابات هفتمين مجلس شوراي اسلامي انتخابات خوبي نبود، گفت: در اين انتخابات من تأكيد كردم كه انتخابات بايد آزاد و عادلانه باشد اما روند نشان مي‌داد كه اينگونه نيست. در چنين شرايطي ما گفتيم كه انتخابات را برگزار نمي‌كنيم. در جلسه‌اي در حضور مقام معظم رهبري، نسبت به روند انتخابات انتقاد كرديم. نظر ايشان اين بود كه انتخابات برگزار شود و ما هم نظرمان اين بود كه شرايط آماده نيست. من و آقاي كروبي شرايط را نوشتيم كه نظر رهبري در رابطه با آن مساعد بود. اين شرايط به شوراي نگهبان ارجاع شد و بر اين اساس تصميم به برگزاري انتخابات گرفته شد اما متأسفانه شوراي نگهبان نه تنها به عهد خود عمل نكرد بلكه به نظر رهبري نيز توجه نكرد.
رييس‌جمهوري با اشاره به نتيجه‌ مذاكرات با اروپا و مسأله هسته‌اي ايران ، آن را از دستاوردهاي نظام دانست و گفت: روند حركت در اين موضوع، خطر بزرگي را از ايران رفع كرد و اگر تدبير و درايت نبود، مشكلاتي را در پي داشتيم. ان‌شاءالله هم حقمان را مي‌گيريم و هم مملكت‌‏مان را از توطئه‌هاي ديگران مصون نگه مي‌داريم.
خاتمي در ادامه با اشاره به عملكرد اقتصادي دولت،گفت: در توسعه، امري به‌عنوان توازن منطقه‌اي پيش آمد كه هفت استان كشور به شدت طي اين سه، چهار سال تحول پيدا كردند، مطمئن باشيد كه اگر اين روند ادامه پيدا كند در پايان برنامه‌ پنج ساله چهارم توسعه كشور وضعي كه امروز در ايلام، سيستان و بلوچستان، كردستان و جاهاي محروم داريم،‌ نخواهيم داشت.