گسترش قتل‌هاي‌ ناموسي‌ با استفاده‌ از ماده‌ 630 قانون‌ مجازات‌ اسلامي‌ در ايران

دوران‌ سربازي‌اش‌ را در يكي‌ از شهرهاي‌ جنوبي‌ كشور مي‌گذراند. يك‌ هفته‌ مرخصي‌ گرفته‌ بود تا به‌ خانه‌ برگردد. مي‌دانست‌ مادر منتظر اوست‌.روز قبل‌ از رفتن‌ به‌ مرخصي‌ قصد كرد تا هديه‌يي‌ مناسب‌ براي‌ مادرش‌ به‌ ارمغان‌ برد.به‌ او گفتند: صنايع‌ دستي‌ اين‌ شهر بي‌نظير است‌.با قيمتي‌ ارزان‌، بهترين‌ كار را مي‌تواني‌ تهيه‌ كني‌.آدرس‌ كارگاه‌ يكي‌ از هنرمندان‌ آن‌ شهر را به‌ سرباز نشان‌ دادند و او در غروب‌ يكي‌ از روزهاي‌ بهاري‌ به‌ سمت‌ كارگاه‌ رفت‌.
كارگاه‌ بسته‌ بود، نمي‌توانست‌ تا صبح‌ صبركند، بايد از مرخصي‌اش‌ نهايت‌ استفاده‌ را مي‌برد و راهي‌ خانه‌ مي‌شد.پرس‌وجو كرد، گفتند در سبزرنگ‌ كنار كارگاه‌ منزل‌ آن‌ هنرمند است‌.اسمش‌ زهرا خانوم‌ است‌, محلي‌ها به‌ او خاله‌ زهرا مي‌گن‌!, به‌ سمت‌ در سبز رنگ‌ رفت‌ و زنگ‌ را به‌ صدا درآورد.زني‌ مسن‌، در را گشود.سرباز گفت‌:مي‌گويند شما قاليچه‌هاي‌ كوچك‌ زيبايي‌ مي‌بافيد.من‌ يكي‌ از آن‌ قاليچه‌ها را مي‌خرم‌.مي‌خواهم‌ فردا به‌ مرخصي‌ بروم‌ و مادرم‌ را خوشحال‌ كنم‌.
زن‌ مرد را به‌ خانه‌ دعوت‌ كرد، انواع‌ كارها را به‌ سرباز نشان‌ داد سرباز هيچ‌ كدام‌ را نپسنديد. در اين‌ هنگام‌ قاليچه‌يي‌ كه‌ هنوز كامل‌ نشده‌ بود توجه‌ او را جلب‌ كرد، رنگ‌هايي‌ خاص‌ و دلنشين‌ در قاليچه‌ به‌كاربرده‌ شده‌ بود. سرباز خواستار قاليچه‌ شد،خاله‌ زهرا گفت‌ كه‌ اين‌ قاليچه‌ توسط‌ شاگردش‌ بافته‌ شده‌، كه‌ بايد با او صحبت‌ كند.سرباز نشست‌ تا شاگرد بيايد، در اين‌ هنگام‌ دختري‌ 17 يا 18 ساله‌ وارد اتاق‌ شد سرباز محو زيبايي‌ او شد،گويي‌ اصلا قاليچه‌ را از ياد برده‌ بود. دختر وقتي‌ خواسته‌ سرباز را شنيد به‌ او قول‌ داد تا هفته‌ آينده‌ قاليچه‌ را تمام‌ كند و به‌ او بفروشد.سرباز به‌ پادگان‌ رفت‌ و مرخصي‌اش‌ را لغو كرد تا هفته‌ بعد با قاليچه‌يي‌ كه‌ به‌ اتمام‌ رسيده‌ به‌ خانه‌ بازگردد.سرباز هر روز غروب‌ به‌ كارگاه‌ خاله‌ زهرا سرمي‌زد تا به‌ بهانه‌ قاليچه‌ دختر را ببيند.او عاشق‌ شده‌ بود.هفته‌ به‌ پايان‌ رسيد و قاليچه‌ تكميل‌ شد.سرباز آن‌ روز تمام‌ فكرش‌ را منتظر يك‌ خواسته‌ كرده‌ بود.
او قصد ازدواج‌ داشت‌ و فكر مي‌كرد دختر مورد نظرش‌ را يافته‌ است‌. در اين‌ مدت‌ كوتاه‌ دخترك‌ هنرمند هم‌ از سرباز خوشش‌ آمده‌ بود و سرباز اين‌ نكته‌ را دريافته‌ بود. در آخرين‌ روز هفته‌ سرباز بعد از خريد قاليچه‌، دختر را به‌ بيرون‌ كارگاه‌ دعوت‌ كرد تا از او خواستگاري‌ كند.در بيرون‌ كارگاه‌ و در خيابان‌هاي‌ شهر شروع‌ به‌ قدم‌ زدن‌ كردند.پسر در فكر چگونه‌ ادا كردن‌ مقصود خود بود كه‌ تغيير حالت‌ ناگهاني‌ دختر را فهميد.دختر ترسيده‌ بود و بسرعت‌ از سرباز فاصله‌ گرفت‌ و دور شد.سرباز به‌ مرخصي‌ رفت‌ و با گذشت‌ يك‌ هفته‌ به‌ كارگاه‌ بازگشت‌، اين‌ بار كارگاه‌ سياه‌پوش‌ شده‌ بود.دختر مرده‌ بود.يعني‌ برادرش‌ او را كشته‌ بود.گفته‌ بود با پسري‌ رابطه‌ داشته‌ و او از كشتن‌ خواهر خود پشيمان‌ نيست‌.خاله‌ زهرا گفت‌: برادر، خواهر خود را در خيابان‌ با پسري‌ جوان‌ در حال‌ حرف‌ زدن‌ ديده‌ بود، براي‌ همين‌ او را كشت‌.
???
هرازگاهي‌ در خبرها و يا شنيده‌ها، شاهد قتل‌هاي‌ ناموسي‌ هستيم‌.
تاكنون‌ زنان‌ و دختران‌ بسياري‌ در شهرهاي‌ كوچك‌ و بزرگ‌ ايران‌ توسط‌ خويشاوندان‌ نزديك‌ خود به‌ قتل‌ رسيده‌اند.برطبق‌ آخرين‌ بررسي‌هاي‌ انجام‌ شده‌، 20 درصد قتل‌ها در كشور ناموسي‌ هستند.سال‌هاي‌ متمادي‌ است‌ كه‌ پديده‌ دختركشي‌، خواهركشي‌ و يا همسركشي‌ به‌ بهانه‌ رابطه‌ با غير در ايران‌ وجود دارد.
براساس‌ نتايج‌ به‌ دست‌ آمده‌، قتل‌هاي‌ ناموسي‌ در سراسر كشور وجود دارد، اما شدت‌ آن‌ در جوامع‌ روستايي‌ و عشايري‌ در مقايسه‌ با جوامع‌ شهري‌ بيشتر است‌.
نتايج‌ پژوهش‌ دكتر شهلا معظمي‌ عضو هيات‌ علمي‌ موسسه‌ مطالعات‌ جرم‌شناسي‌ دانشگاه‌ تهران‌ نشان‌ مي‌دهد از عمده‌ترين‌ حالات‌ قتلهاي‌ ناموسي‌، هنگامي‌ است‌ كه‌ دختري‌ با جوان‌ ديگري‌ رابطه‌ نامشروع‌ برقرار مي‌كند و اين‌ رابطه‌ فاش‌ مي‌شود. بنابراين‌ نوعي‌ سرشكستگي‌ براي‌ اعضاي‌ خانواده‌ ايجاد مي‌شود، در اين‌ موارد پدر يا برادر دختر اقدام‌ به‌ قتل‌ او مي‌كنند، زيرا مي‌دانند يا شاكي‌ وجود ندارد يا شاكي‌ به‌ سهولت‌ رضايت‌ مي‌دهد، بنابراين‌ مشكلي‌ از جهت‌ مجازات‌ نخواهند داشت‌.
مرداني‌ كه‌ از قانون‌ واهمه‌يي‌ ندارند
هم‌اكنون‌ بسياري‌ از مرداني‌ كه‌ اقدام‌ به‌ قتل‌ همسران‌ يا دختران‌ خود كرده‌اند، از قانون‌ واهمه‌يي‌ ندارند. آنان‌ با استفاده‌ از ماده‌ 630 قانون‌ مجازات‌ اسلامي‌ از مجازات‌ مي‌گريزند. اگرچه‌ ماده‌ 630 قانون‌ مجازات‌ اسلامي‌، مردان‌ را تنها در صورت‌ مواجهه‌ با خيانت‌ همسر مجاز به‌ قتل‌ وي‌ مي‌داند، اما نتايج‌ تحقيق‌ در مورد همسركشي‌ در 15 استان‌ كشور نشان‌ مي‌دهد در بسياري‌ از موارد مردان‌ بدون‌ حصول‌ اطمينان‌ از خيانت‌ همسر و در صورت‌ شكست‌ زناشويي‌، نافرماني‌، عدم‌ تمكين‌ جنسي‌ و حتي‌ سهل‌انگاري‌ در وظايف‌ زناشويي‌ ممكن‌ است‌ به‌ عمد يا سهوا همسر خود را به‌ قتل‌ برسانند و با تمسك‌ اين‌ ماده‌ قانوني‌ و توسل‌ به‌ عامل‌ تحريك‌ ، خود را تبرئه‌ كنند. همچنين‌ طبق‌ ماده‌ 292 مجازات‌ اسلامي‌ در صورتي‌ كه‌ پدري‌ فرزند خود را به‌ قتل‌ برساند مستوجب‌ ديه‌ است‌ نه‌ قصاص‌. بسيار شاهد بوده‌ايم‌ كه‌ پدران‌ زيادي‌ به‌ بهانه‌ ارتباط‌ نامشروع‌ يا عصبانيت‌هاي‌ بي‌مورد فرزندان‌ خود را از بين‌ برده‌اند و مجازاتي‌ به‌ آنان‌ تعلق‌ نگرفته‌ است‌. در بدترين‌ حالت‌، پدراني‌ مشاهده‌ شدند كه‌ فرزندان‌ كوچك‌ خود را به‌ واسطه‌ عدم‌ توانايي‌ مالي‌، يا عدم‌ تعادل‌ رواني‌ كشتند و براحتي‌ هم‌اكنون‌ در جامعه‌ به‌ زندگي‌ خود ادامه‌ مي‌دهند.
لزوم‌ اصلاح‌ قوانين‌
هم‌اكنون‌ اصلاح‌ يا تغيير دو ماده‌ ذكر شده‌ ضروري‌ به‌ نظر مي‌رسد. از اين‌ رو نمايندگان‌ مجلس‌ قصد دارند طرحي‌ براي‌ جلوگيري‌ از قتل‌ زنان‌ به‌ بهانه‌هاي‌ ناموسي‌ ارايه‌ دهند. نفيسه‌ فياض‌بخش‌ عضو كميسيون‌ قضايي‌ مجلس‌ با اشاره‌ به‌ اينكه‌ طرح‌ مذكور در حال‌ بررسي‌ است‌، مي‌گويد: با توجه‌ به‌ اينكه‌ در بسياري‌ از موارد مردان‌ با استفاده‌ از ضعف‌ جسماني‌ زنان‌، مادران‌، دختران‌ يا خواهرانشان‌ را به‌ قتل‌ مي‌رسانند و در جلسه‌ دادگاه‌ عنوان‌ مي‌كنند كه‌ قتل‌ بخاطر قضيه‌ ناموسي‌ بوده‌ و آنان‌ به‌ فحشاي‌ نزديكان‌ خود پي‌ برده‌ بودند، مركز پژوهش‌هاي‌ مجلس‌ طرحي‌ را بررسي‌ مي‌كند تا از اين‌ پس‌ مردان‌ براي‌ انجام‌ چنين‌ قتل‌هاي‌ سرخودي‌ بهانه‌ نداشته‌ باشند.او با تاكيد بر اينكه‌ ماده‌ 630 قانون‌ مجازات‌ اسلامي‌ بايد اصلاح‌ گردد، مي‌افزايد: در برخي‌ موارد نيز حق‌ زنان‌ بخاطر تخلفاتي‌ كه‌ انجام‌ مي‌دهند، با دستور مردان‌ مرگ‌ نيست‌، اما برخي‌ مسائل‌ قبيله‌يي‌ و غيرتي‌ باعث‌ كشته‌ شدن‌ آنان‌ به‌ دست‌ مردان‌ مي‌شود و متاسفانه‌ در اينگونه‌ موارد مردان‌ با پرداخت‌ ديه‌ از انجام‌ مجازات‌ رها مي‌شوند كه‌ با اصلاح‌ ماده‌ 630 قانون‌ مجازات‌ اسلامي‌ مرتكبين‌ چنين‌ قتل‌هايي‌ بايد مجازات‌ شوند. هم‌اكنون‌ نيز نمايندگان‌ مجلس‌ معتقدند بسياري‌ از ا
ين‌ قتل‌ها ممكن‌ است‌ به‌ بهانه‌هاي‌ ديگري‌ از جمله‌ مسائل‌ مالي‌ پنهان‌ صورت‌ بگيرد كه‌ پس‌ از قتل‌ هرگز مشخا نمي‌شود. اكنون‌ مي‌توان‌ اميدوار بود كه‌ با توجه‌ به‌ اجماع‌ جمعي‌ كارشناسان‌، حقوقدانان‌ و نمايندگان‌ مجلس‌، اين‌ دو ماده‌ هرچه‌ سريعتر اصلاح‌ گردد. گرچه‌ در مورد تغيير يا اصلاح‌ ماده‌ 292 قانون‌ مجازات‌ اسلامي‌ هنوز نمايندگان‌ مجلس‌ موضعي‌ نگرفته‌اند اما با بررسي‌هايي‌ كه‌ آنان‌ انجام‌ خواهند داد، بطور حتم‌ به‌ ضرورت‌ تغيير ماده‌ 292 قانون‌ مجازات‌ اسلامي‌ نيز تاكيد خواهند داشت‌.

 

منبع: روزنامه اعتماد ۲۸ تیر ۱۳۸۴

بازگشت