خبرنامه امیرکبیر: مسئولان قوه قضائیه و دادستانی قصد دارند در راستای فشار بر زندانیان زندان اوین و خانواده های آنان، این زندانیان را به زندانی در قم منتقل سازند.ا
سالارکیا معاون دادستان تهران با اعلام انتقال زندانیان زندان اوین و تبدیل زندان اوین به بازداشتگاه موقت گفت: “با احداث زندان فشاپویه (قم) و انتقال مجرمان به آن، زندان اوین رفته رفته تبدیل به بازداشتگاه موقت خواهد شد.”
سخنان سالارکیا همچنین از افزایش زندانیان و بازداشتهای متعدد به بهانه های مختلف طی سالهای گذشته حکایت دارد و وی از کمبود زندان و بازداشتگاه در کشور خبر داد. وی گفت: “در حال جاضر لحاظ کمبود مکان از اوین به عنوان زندان نیز استفاده می شود.”
در حالیکه زندان اوین میزبان هزاران دانشجو، زندانی سیاسی، عقیدتی، فعالین زنان و فعالین کارگری می باشد، بی شک انتقال این زندانیان از تهران به شهری دیگر باعث ایجاد مشکلات زیادی برای خانواده های آنان جهت مراجعه و ملاقات خواهد شد.
رادیو دویچه وله: تبدیل زندان اوین به بازداشتگاه، اقدامی سؤال‌انگیز
به گفته‌ی معاون دادستان تهران با انتقال محکومان زندان اوین به مکانی جدید، این زندان به بازداشتگاه بدل می‌شود. یک حقوقدان چنین اقدامی را برای خانواده‌‌های زندانیان دشوار و از برخی جهات غیرعملی می‌داند.
محمود سالارکیا معاون دادستان تهران در امور زندانها روز یکشنبه (۲۹ ژوئن) اعلام کرد که زندان اوین به زودی به بازداشتگاه موقت تبدیل شده و پس از انتقال محکومان این زندان به زندانی در حال احداث در «فشاپویه»ی قم، اوین تنها افراد تحت قرار را در خود جای خواهد داد.
بر اساس اظهارات آقای سالارکیا در صورت پایان یافتن احداث زندان فشاپویه و انتقال محکومان زندان اوین به آنجا «متهمان» و «مجرمان» دیگر در کنار هم نخواهند بود.
به گزارش خبرگزاری مهر، معاون دادستان تهران در امور زندانها گفت: «در قانون پیش‌بینی شده که کسی که تحت تعقیب است در کنار محکومان در زندان قرار نگیرد و تا زمانی که رای قطعی برای آنان صادر نشده در مراکز موقت نگهداری شوند».
بنا به گفته‌ی آقای سالارکیا تعداد بازداشتگاههای موقت در ایران، که اوین نیز از جمله‌ی همین بازداشتگاه‌ها خواهد شد، بایستی به حدی برسد که «افراد تحت تعقیب که هنوز رای‌یی برای آنان صادر نشده به زندان ارجاع نشوند».
زندان اوین مشهورترین زندان ایران است که حتا بنا به گفته‌ی برخی از مسئولان ایران زندانیانی بیش از ظرفیت واقعی خود را دارد. یکی از دلایل کم بودن ظرفیت اوین به نسبت تعداد زندانیان، نگهداری افرادی در این زندان عنوان می‌شود که به صورت موقت بازداشت شده‌اند. برخی از مدافعان حقوق بشر نگران آن هستند که تصمیم انتقال محکومان از این زندان به زندان فشاپویه و تبدیل شدن اوین با بازداشتگاه موقت، با هدف بوجود آوردن فضای بیشتر جهت بازداشتهای موقت احتمالی و نگهداری از این دستگیرشدگان در زندان اوین صورت گرفته باشد.
دکتر نعمت احمدی، حقوقدان و وکیل دادگستری در گفت‌وگویی با دویچه وله از منظری دیگر به تبدیل «اوین» به بازداشتگاه موقت می‌نگرد و عملی شدن این تصمیم را با توجه به مجموعه‌ی داخلی زندان اوین بسیار دشوار و دور از ذهن می‌داند. از نظر دکتر احمدی، گذشته از معضلی که خانواده زندانیان برای طی مسافت تا جایی مانند فشاپویه برای ملاقات با بستگان زندانی خود پیدا می‌کنند، به دلیل وجود بندهایی متعلق به نهادهای دیگر، مانند بند ویژه وزارت اطلاعات و یا بند دادگاه ویژه روحانیت، انتقال کل محکومان از اوین به زندانی دیگر از لحاظ عملی مشکل است.
روز: اوین بازداشتگاه شد
شهرام رفیع زاده: معاون دادستانی تهران در امور زندان ها اعلام کرد که زندان اوین به بازداشتگاه زندانیان تحت قرار تبدیل شده است. تبدیل زندان اوین به بازداشتگاه موقت اگرچه به بهانه طبقه بندی زندانیان انجام می شود اما این نگرانی وجود دارد که در ادامه پروژه ساخت ده ها بازداشتگاه موقت در سراسر کشور صورت گرفته است.
محمود سالارکیا معاون دادستانی تهران در امور ضابطان روز یک شنبه با اشاره به تغییر تابلوی زندان اوین به ”بازداشتگاه اوین” اعلام کرد: الان بر سردر زندان اوین نوشته شده است “بازداشتگاه اوین”. سایر مراکز مانند ندامتگاه مرکزی کرج و ندامتگاه رجایی‌شهر به عنوان ندامتگاه و سایر زندان‌هایی که داریم با کلمه‌ی زندان مطرح شده‌اند.
وی دلیل تبدیل زندان اوین به بازداشتگاه موقت را ناشی از تصویب قانون خروج زندان ها از داخل شهرها عنوان کرد و با اشاره به اینکه حدود ۱۰ سال از تصویب قانون خروج زندانها از داخل بافت شهرها می‌گذرد، گفت: ”وزارت مسکن و شهرسازی مکلف شد مکان‌هایی را خارج از بافت شهر برای زندانها در نظر بگیرد و زندان‌های داخل بافت شهر را به این مراکز منتقل کند و در ازای آن این زمین‌ها به سازمان مسکن و شهرسازی واگذار شود و در کنار آن بازداشتگاه‌هایی که محل نگهداری متهمان است باید در داخل شهرها باشد که سازمان زندانها این تصمیم را در شهر تهران گرفته است و زندان اوین را به عنوان یک بازداشتگاه در نظر گرفته است.”
محمود سالارکیا در عین حال به خبرنگاران گفت که “در آیین‌نامه‌ی سازمان زندانها مقوله‌ی بازداشتگاه و زندان از یکدیگر جدا شده، و بازداشتگاه محلی است برای نگهداری کسانی که تحت قرار هستند.” وی همچنین گفت که در حال حاضر از بخشی از زندان اوین همچنان به عنوان زندان استفاده می شود.
ساخت زندان اوین که در محوطه ای به وسعت ۴۳ هکتار در شمال تهران و در منطق سعادت آباد قرار دازد از سال های دهه ۴۰ آغاز و در سال ۱۳۵۰ به طور رسمی استفاده از آن شروع شد.
این زندان در سال های پیش از انقلاب تحت نظارت ساواک اداره و ماجراهای مختلفی از سوی انقلابیون در خصوص بندها و سلول های مخوف آن نقل می شد. در سال های پس از انقلاب همین زندان در اختیار گروهی از چهره های تندرو قرار گرفت و به مرکز اصلی سرکوب، شکنجه و اعدام فعالان سیاسی مخالف جمهوری اسلامی بدل شد.
برخی از بندهای زندان اوین در سالهای اخیر به دلیل نگهداری فعالان سیاسی، اجتماعی و مطبوعاتی در طی بازداشت به شهرتی جهانی رسیده اند که از آن جمله بند ۲۰۹ و بندهای ۳۲۵ و ۲۴۰ را می توان نامبرد.
بنابر برخی آمارها زندان اوین ظرفیت نگهداری از ۹ هزار زندانی را به صورت همزمان دارد. غیر از بندهای عمومی و سلول های مشترک، صدها سلول انفرادی نیز در بندهای غیر قابل دسترسی آن وجود دارد که اغلب فعالان سیاسی اجتماعی در سال های اخیر بخش هایی از بازداشت یا دوران زندان خود را در انها گذرانده اند.
در زمستان سال گذشته رییس زندان اوین آمار محبوسان در این زندان را ۴۵۰۰ نفر اعلام کرد و گفت ۷۰۰ نفر از این تعداد زن هستند.
البته آمار و اسامی بازداشت شدگانی که در بندهای انفرادی و تحت نظارت نهادهایی چون وزارت اطلاعات و سپاه پاسداران نگهداری می شوند هرگز اعلام نشده است.
سالارکیا در پاسخ به خبرنگارانی که از وی پرسیدند آیا تعداد بازداشت های موقت آنقدر زیاد شده که نگهداری آن ها به بازداشتگاهی به بزرگی اوین نیاز دارد، گفت: “در شهری مثل شهر تهران که حدود ۶۰۰ شعبه بازپرسی و دادیاری دارد به صورت طبیعی و نرمال ۸۰ تا ۱۲۰ نفر هر روز با قرار، روانه زندان می‌شوند که کسانی هستند که یا کفیل ندارند یا نمی‌توانند وثیقه تودیع کنند یا قرارشان به صورت بسیار نادر، قرار بازداشت موقت است که در یک ماه ممکن است نزدیک به هزار نفر شوند.”
ساخت بازداشتگاه در سراسر کشور
علاوه بر زندان اوین که اکنون به بازداشتگاه بزرگی تبدیل شده، در ماه های اخیر دستکم ساخت ۱۳ بازداشتگاه در استان های چهارمحال بختیاری، فارس، خراسان جنوبی، خوزستان، سیستان و بلوچستان، یزد، کرمان، قزوین، کردستان، تهران، کرمانشاه، وسمنان رسما آغاز شده است.
ساخت بازداشتگاه های بیشتر در کشور با انتقاد هایی همراه بوده اما معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی سازمان زندانها و اقدامات تامینی ـ تربیتی کشور ایجاد بازداشتگاههای موقت را برای نگهداری بیش از ۵۰ هزار متهمی دانسته که ماهانه در ایران بازداشت می شوند.
برنامه ساخت بازداشتگاه های موقت، برنامه ای ۳ ساله است که از اواخر سال ۸۵ آغاز شده است.اولین نوع از این بازداشتگاه ها در تهران اوایل اردیبهشت سال جاری آغاز به کار کرد.
مدیر کل زندان های استان تهران، دو ماه پیش با اشاره به اینکه “در حال حاضر در استان تهران یک بازداشتگاه ویژه زندانیان موقت در بزرگراه رسالت ساخته شده” به خبرگزاری مهر گفته بود: “بناست تا پایان امسال ۲ بازداشتگاه دیگر در تهران ساخته شود اما بر اساس برنامه ریزی های انجام شده، ۴ بازداشتگاه باید در استان تهران احداث شود.”
این بازداشتگاه ها پس از دریافت ردیف مستقل در بودجه سال ۸۶ کشور و با صرف ۲ میلیارد تومان ساخته شده اند.مقام های سازمان زندان ها اعلام کرده اند که ظرفیت ۱۳ بازداشتگاهی که تاکنون استفاده از آنها آغاز شده ۶۶۵۰ نفر در آن واحد است که با اضافه شدن بازداشتگاه اوین، ظرفیت این بازداشتگاه ها به ۱۵۶۵۰ نفر به طور همزمان رسیده است.
مقام های قضائی ادعا می کنند که برای “پیشگیری از خوردن مهر زندان بر پیشانی این متهمان” برنامه ساخت بازداشتگاه های موقت را به اجرا در آورده اند. اما بسیاری از مدافعان حقق بشر در ایران چنین ادعایی را رد می کنند.
برخی از کارشناسان سیاسی می گویند که گسترش ساخت بازداشتگاه ها به منظور آمادگی سرکوب شورش های شهری و ناآرامی های احتمالی در دستور کار مقامات قضایی و امنیتی قرار گرفته است.
این شورش ها که طی هفته های اخیر در شهرهای مشهد و تهران مواردی از آن گزارش شده منجر به دستگیری های دسته جمعی مردم و به ویژه جوانان شده است.آخرین مورد از این بازداشت ها روز جمعه گذشته در تهران و مشهد رخ داد، و وزیر اطلاعات روز گذشته بازداشت عدادی از شرکت کنندگان در آن را بدون ارائه آمار تائید کرد.گفته می شود در این اعتراضات بیش از ۲۴۰ نفر بازداشت شده اند.
محسنی اژه ای گفت: “مردم عزیز ما باید هوشیار باشند و فریب برخی از شعارهای به ظاهر فریبنده را نخورند. مواظب باشند خدای نکرده بچه‌ها و جوانان‌شان بی‌جهت به دنبال این مسایل راه نیافتند و برای خود و خانواده‌های‌شان مشکل ایجاد نکنند.”