رییس سازمان زندان ها اخیرا از بالا بودن تعداد زندانیان در ایران نسبت به میانگین جهانی آمار زندانیان خبر داد.ا
به گزارش خبرگزاری های داخلی، علی اکبر یساقی با تاکید بر اینکه جمعیت زندانیان در زندان های ایران بین ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار نفر نوسان دارد، گفت: «متوسط تعداد زندانیان در ایران نسبت به آسیا و جهان بالاتر است. در ایران به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر ۲۰۰ نفر زندانی، در آسیا به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۴۰ نفر زندانی و در جهان به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۸۴ نفر زندانی هستند.»
رییس سازمان زندان ها درباره علل افزایش تعداد زندانیان از میزان استاندارد جهانی، گفت: «حساسیت مثبت نظام جمهوری اسلامی ایران به برخورد با تخلفات سبب این موضوع شده و در دستگاه ها راحت ترین کار برای تعیین مجازات حبس بوده است.»
اظهارات ابن مقام ایرانی در حالی صورت می گیرد که کارشناسان حقوقی، ناکارآمدی قوانین را دلیل اصلی افزایش تعداد زندانیان می دانند.
کارشناسان اجتماعی نیز بر این باورند که فرو پاشی اجتماعی از دلایل رویکرد مجرمانه افراد جامعه است.
دکتر عبدالفتاح سلطانی، حقوقدان به رادیو فردا می گوید: «متاسفانه قوانین ما خود جرم زایی می کنند. مواردی که در هیچ کشوری در جهان جرم محسوب نمی شود، در ایران جرم است.»
وی افزود:«علاوه بر این در هیچ کشور متمدن جهان، ابراز عقیده به وسیله نگارش مقاله و یا تجمع صنفی جرم محسوب نمی شود. از سوی دیگر کنار رفتن گوشه روسری یک دختر جوان می تواند باب طبع مسئولان نباشد و او بازداشت شود. توجه بیشتر مسئولان به حقوق شهروندنی می تواند از آمار این گونه زندانیان بکاهد.»
«جرم سیاسی نداریم»
علی اکبر یساقی در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر اینکه «زندانی سیاسی نداریم چون جرم سیاسی تعریف نشده است»، گفت: «افرادی که تحت عنوان نشر اکاذیب و ایراد و افترا در زندان هستند تعدادشان شاید کمتر از ده نفر باشند.»
عبدالفتاح سلطانی، حقوقدان با رد اظهارات مدیر کل سازمان زندان های می گوید: «قانون مصوب شورای انقلاب در سال ۵۸ کلیه جرایم علیه امنیت را از مصادیق جرم سیاسی دانسته است که هنوز معتبر است. در قانون احزاب مصوب سال ۱۳۶۰ نیز بعضی از مصادیق جرایم سیاسی مشخص شده است.»
این حقوقدان تاکید می کند: «اصولا هر کسی که به لحاظ انتقاد از حکومت یا هر یک از اجزای حکومت، متهم به اتهاماتی شود، باید به عنوان مجرم سیاسی با او برخورد شود.»
این حقوقدان می افزاید که علت تصویب اصل ۱۶۸ قانون اساسی ایجاد شرایط عادلانه برای منتقدان حکومت بوده است. بدین معنا که منتقدان حکومت از «شرایط عادلانه برای دفاع از خود» برخوردار باشد.
آقای سلطانی می گوید: «اما متاسفانه با گذشت سی سال از حکومت اسلامی نه تنها به این اصل عمل نشده است، بلکه اصولا منکر وجود چنین متهمانی می شوند.»
«مددجویان در زندان های ایران تحصیل می کنند»
مدیر کل سازمان زندان ها با ارائه آماری مبنی بر بالارفتن آمار زندانیانی که در حال تحصیل هستند گفت: آمار زندانیان قبول شده در کنکور سراسری نسبت به سال گذشته ۳۰۰ درصد رشد داشته است.
به گفته وی، «نسبت به سال گذشته۷۳ درصد قبولی زندانیان در کلاس های سواد آموزی ، ۱۵ درصد شرکت زندانیان در مقاطع راهنمایی ، ۳۲۲ درصد قبولی زندانیان در مقطع راهنمایی ، نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.»
با این حال کسانی که در ماه های گذشته زندان اوین را به عنوان بزرگترین زندان ایران تجربه کرده اند، نظری جز سخنان آقای یساقی دارند.
زینب پیغمبرزاده که سال گذشته به اتهام شرکت در تجمع غیر قانونی ده روز را در زندان اوین به سر برد، در این مورد به رادیو فردا می گوید: «در بند نسوان [زنان] اوین، اتاقی با عنوان دانشگاه پیام نور وجود داشت که در آن همیشه بسته بود. اتاق نهضت سواد آموزی هم معمولا در اختیار زنان مسن تر بود که اگر محکومیتشان طولانی بود، شاید می توانستند خواندن و نوشتن را بیاموزند. اما در میان زندانیان بند جوانان من با هیچ فردی که در حال تحصیل باشد روبرو نشدم.»
حقوق شهروندی زندانیان
آقای یساقی که پیش از مدیریت سازمان زندان های ایران، ریاست دادگستری استان خراسان را برعهده داشت، یکی از اقدامات مهم سازمان زندان ها را «رعایت حقوق شهروندی زندانیان» عنوان کرد.
به گفته او «با توجه به مبانی اسلامی زندانیان از حقوق شهروندی کاملی برخوردار هستند.»
اما عبدالفتاح سلطانی که خود مدتی در زندان اوین بازداشت بود، این ادعا را رد کرده و می گوید: «زمانی که متهم در اولین روزهای بازداشت و در مراحل تحقیق از حق مسلم داشتن وکیل برخوردار نیست، چگونه می توان مدعی شد که حقوق شهروندی رعایت می شود؟ زمانی که متهمان در طول هفته، فقط سه بار و هر بار ۴۵ دقیقه حق تنفس در هوای آزاد را دارند، چگونه حقوق شهروندی شان رعایت می شود؟»
علی اکبر یساقی در حالی از «نگهداری متفاوت از کودکان زیر دو سال در زندان اوین» سخن گفت که محبوبه حسین زاده، فعال حقوق زنان، می گوید: «کودکان در بدترین شرایط ممکن در زندان اوین نگهداری می شوند.»
به گفته این فعال حقوق زنان که سال گذشته بند زنان زندان اوین را تجربه کرده است، ۱۱ کودک همراه با مادرانشان در بند تنبیهی زنان نگهداری می شده اند.
او با تاکید براین که اکنون بند تنبیهی برای انجام تعمیرات تعطیل شده است، می گوید: «زمانی که من در آن بند بودم، کودکان در معرض سوء استفاده های متعدد بودند و تنها تفاوتشان با سایرین، غذای متفاوتی بود که یکی از زندانیان برای آنها تهیه می کرد.»
آقای یساقی در مورد این کودکان گفته است: «با وجود کمبود نیروی انسانی و امکانات، تا دو سالگی این امکان وجود دارد که به همراه مادرش در زندان نگهداری شود و برای آنها اتاق و بسته های بهداشتی تدوین شده و کاملا با دیگران متفاوت هستند.»
خانم حسین زاده می گوید: «بله، چنین اتاق هایی وجود دارد که تنها برای نشان دادن به کسانی است که برای بازدید می آیند. من هیچ زندانی ای را ندیدم که همراه کودکش در این اتاق ها نگهداری شود.»
رها بختیاری
رادیو فردا