سازمان عفو بین الملل با صدور بیانیه ای خواستار آزادی جلیل غنی لو، فعال هویت طلب ترک، شد.
در ابتدای این بیانیه نام ۷ نفر دیگر ذکر شده که پیش از این از زندان آزاد شده اند ولی در ادامه گفته شده که جلیل غنی لو همچنان در زندان به سر می برد. نام این افراد آزاد شده که در این بیانیه «فعالان حقوق فرهنگی و زبان آذربایجانی» نامیده شده اند، به این شرح است: اسماعیل جوادی، ابوالفضل علیلو، رامین صادقی، قهرمان قنبرپور، عادل الله وردی پور، صفر علی خوئینی، جعفر حق نظری. ادامه این بیانیه به این شرح است:
تمام نامبردگان بالا، به استثتاء جلیل غنی لو آزاد شده اند. صفر علی خوئینی در ۱۱ ماه مارس ۲۰۰۷ با تضمینی معادل ۳۲۵۰۰۰ دلار آمریکا آزاد شد. معلوم نیست که آیا اتهامی به وی وارد شده و یا محاکمه شده باشد. اسماعیل جوادی و ابوالفضل علیلو پس از اینکه قاضی اتهامات آنها را مردود اعلام کرد، به ترتیب در ۱۲ مارس و ۳۰ آوریل آزاد شدند. رامین صادقی در ۱۵ مارس ۲۰۰۷ آزاد شد، با اینحال وی در ۲۰اکتبر ۲۰۰۷ توسط شعبه ۱۴ دادگاه انقلاب اردبیل به ۵۰ ضربه شلاق و جریمه ای معادل ۳۲۵ دلار آمریکا محکوم گردید. معلوم نیست که آیا محکومیت شلاق وی به اجرا درآمده باشد. قهرمان قنبرپور، عادل الله وردی پور و جعفر حق نظری هم آزاد شده اند. عفو بین الملل در مورد آنها اطلاعات دیگری در اختیار ندارد.
جلیل غنی لو، فعال حقوق فرهنگی و زبان آذربایجانی به دنبال بازداشت ۶ ماهه، در حالیکه بین دو زندان در دو شهر مختلف در حال انتقال بوده است، همچنان در معرض شکنجه و بازپرسی قرار دارد. وی تاکنون نه به چیزی متهم شده و نه به وکیل دسترسی داشته است، با این حال وی اجازه یافته است که با اعضاء خانواده خود ملاقات و صحبت نماید. عفو بین الملل معتقد است که جلیل غنی لو یک زندانی عقیده است که صرفا به خاطر ابراز مسالمت آمیز حق خود برای آزادی بیان بازداشت شده است.
جلیل غنی لو در فوریه ۲۰۰۷ در شهر زنجان و در ارتباط با شرکت در تظاهرات روز جهانی زبان مادری دستگیر شد. وی تقریبا ۱۰ روز بعد آزاد شد ولی در ۲۸ ماه مه ۲۰۰۷ بدنبال تظاهرات سالگرد انتشار کاریکاتوری که بوسیله خیلی از فعالان آذربایجان ایران توهین آمیز بود، مجددا دستگیر گردید. بنظر میرسد که وی پس از دستگیری به یک زندان مخفی انتقال یافته است. این امر منجر به صدور بیانیه ای از طرف حرکت ملی آذربایجان - زنجان در ۲ ژوئن ۲۰۰۷ با این عنوان که “سعید متین پور (یک فعال دیگر آذربایجانی)و جلیل غنی لو کجا هستند؟” گردید. عفو بین الملل اینک با خبر شده که وی از ژوئن ۲۰۰۷ بطور مداوم بین زندان اوین واقع در تهران و بازداشتگاه وزارت اطلاعات در زنجان در حال انتقال بوده و اینکه، وی همچنان تا پایان سال ۲۰۰۷ ونیز در ۲۰۰۸ در معرض بازپرسی و شکنجه بوده است.
عفو بین الملل آگاه شده که جلیل غنی لو اجازه یافته که در سپتامبر ۲۰۰۷ با خانواده خود ملاقات نماید. بنا به گزارشات، تا آن تاریخ وی بمد ت های طولانی با محرومیت از خواب و بازپرسی های ۲۴ ساعته مواجه بوده است. مقامات حتی وی را تهدید کردند که ممکن است به اعضاء خانواده وی نیز آسیب به رسد.
گزارش شده است که وی در چندین نوبت نیاز به معالجات پزشکی داشته و ظاهرا وقتی اعضاء خانواده وی برای سپردن ضمانت درخواستی مقامات تلاش نمودند، برگردانده شده اند. بنا به گزارشات، آنها در طول بقیه سال ۲۰۰۷ بطور نا مرتب تماس های تلفنی با وی داشته اند. وقتی که آنها به زبان ترکی آذربایجانی صحبت میکردند خط تلفن آنان گاهی قطع میشده و زمانیکه به فارسی حرف میزدند اجازه مییافتند که به مکالمه خود ادامه دهند. محافظان زندان نیز در تمام طول مکالمات تلفنی، وی را تحت نظر داشتند.
جلیل غنی لو از تاریخ ۴ دسامبر ۲۰۰۷ در بخش ۲۰۹ زندان اوین تهران که توسط وزارت اطلاعات اداره میگردد نگه داری میشود. گزارش شده که در روز ۳ فوریه ۲۰۰۸، وی در حالیکه توسط نگهبانان احاطه شده بود، در یک مکالمه تلفنی گفته است که وی بمدت ۶ ماه در سلول انفرادی زندانی بوده و در این مدت شکنجه وی ادامه داشته است. ادعا میشود که جلیل غنی لو اضافه کرده است که وی دیگر ترسی ندارد از اینکه پشت تلفن به گوید که، فشار های روانی ناشی از بلاتکلیفی، اطلاعات گمراه کننده، بازپرسی های مکرر و تهدیدات به عمل آمده از طرف مقامات وی را دارد از پا میاندازد. ثابت شده که بازداشت گاه های سری خود اعمال شکنجه و بدرفتاری را تسهیل میکنند. بازداشت طولانی مدت دریک مکان سری خود یک نوع رفتار بیرحمانه غیر انسانی به حساب آمده و مجازات تحقیرآمیزی میباشد.
اطلاعات تکمیلی
آذربایجانی های ایران به زبان ترکی صحبت کرده و عموما مسلمان شیعه میباشند. به صورت بزرگترین اقلیت در ایران، آنها عمدتا در شمال و شمال غرب کشور و نیز در پایتخت ساکن هستند. خیلی از آذربایجانی های ایران حقوق بیشتر فرهنگی و زبانی مطالبه میکنند که از جمله شامل به اجرا در آوردن حق مندرج در قانون اساسی کشور مبنی بر آموزش به زبان ترکی آذربایجانی میباشد. ماده ۱۵ قانون اساسی ایران مقرر میدارد که زبان رسمی ایران فارسی است و ” اسناد رسمی، مکاتبات و نوشته ها همچنین کتاب های درسی بایستی به این زبان و حروف باشد” به علاوه ” استفاده از زبان های منطقه ای و قومی نیز در مطبوعات و رسانه های عمومی و همچنین برای آموزش ادبیات این زبان ها در مدارس مجاز است.”
اقداماتی که توصیه می شود: لطفا درخواست های خود را هرجه سریعتر به انگلیسی، فارسی، عربی، فرانسه و یا زبان خود ارسال نمائید.
- درخواست از مقامات برای متوقف کردن هر نوع شکنجه ای که ممکن است جلیل غنی لو با آن مواجه باشد و کسب اطمینان از اینکه این گزارشات بصورت کامل مور تحقیق قرار گرفته و در صوت ضرورت مسئولین آن تحت پیگرد قرار گیرند.
- اصرار به مقامات برای تعیین اتهام جلیل غنی لو با خلافهای جنائی مشخص و محاکمه آنها بصورت عادلانه و یا آزادی فوری وی.
- تاکید بر ابراز نگرانی مبنی بر اینکه جلیل غنی لو بدون اتهام یا دسترسی به وکیل مورد نظر خود بمدت ۶ ماه بازداشت شده و اینکه بازداشت مخفیانه دراز مدت، شکنجه و بدرفتاری در حق وی را تشدید کرده است.
- اشاره به اینکه اگر وی صرفا به دلیل ابراز حق قانونی خود برای آزادی بیان دستگیر شده است، عفو بین الملل وی را زندانی عقیده به حساب میاورد و درخواست آزادی فوری و بدون قید و شرط او را دارد.
منبع: خبرنامه امیرکبیر